.png){kind=small}
.png){kind=small}
Hybride werken, leidinggeven op afstand, de toenemende druk op ons mentaal welzijn … De coronacrisis heeft het business landschap voorgoed veranderd. Tijd om vooruit te blikken op de hopelijk snelle terugkeer naar kantoor. Hoe kan jouw bedrijf hierop anticiperen? Op een vroege dinsdagochtend strikken we Liesbeth Vanhelmont, consultant en teamleader bij Obelisk, voor een virtuele koffie. Met jarenlange expertise rond leiderschap en organisatieontwikkeling bij kmo’s licht ze toe hoe jouw organisatie vlekkeloos het postcorona tijdperk binnenstapt.
Dag Liesbeth! Je werkt voortdurend samen met leidinggevenden en hr-afdelingen. Met welke vraagstukken kloppen zij bij jou aan in coronatijden?
Liesbeth: “Ik krijg enorm veel vragen over leidinggeven op afstand. Ook thema’s zoals betrokkenheid en mentaal welzijn komen vaak aan bod. Stilaan merk ik wel dat in sommige organisaties de rust is teruggekeerd. Vorig jaar kwamen we plots in een crisistoestand terecht. Het was alle hens aan dek om te overleven als bedrijf. Vandaag hebben we nieuwe structuren ontwikkeld, en dat brengt veel ondernemingen in een transformatie modus. Ze denken bewust na over de toekomst, gaan aan de slag met frisse inzichten en herdefiniëren hun positie als bedrijf. Dat geldt natuurlijk niet voor iedereen, want er zijn ook nog steeds organisaties waar het water aan de lippen staat.”
Als je terugblikt op de afgelopen maanden, wat zijn dan de belangrijkste lessen om mee te nemen als organisatie?
Liesbeth: “Voor mij staat betrokkenheid met stip op één. Veel leidinggevenden hebben ondervonden dat relationele verbondenheid hand in hand gaat met zowel de prestaties, als het welzijn van je medewerkers.”
“Ik was ook positief verrast door een studie van Antwerp Management School, waarin 54 % van de werkgevers aangaf dat het vertrouwen in hun personeel gegroeid is. Ze merkten dat werknemers zich blijven inzetten, ook zonder controle en in moeilijke omstandigheden. Een sterke shift naar resultaatgericht leiderschap!”
“Ten slotte heeft thuiswerk duidelijk zijn voordelen bewezen. Collega’s werken geconcentreerder en delen zelf hun dag in. Na corona blijft dit een deel van onze realiteit. Daar ben ik van overtuigd.”
Veerkracht is zonder twijfel één van de sleutelwoorden van het corona tijdperk. Hoe kwam dit tot uiting in ondernemingen?
Liesbeth: “Het mentaal welzijn stond stevig onder druk, maar je ziet wel individuele verschillen. Sommigen hadden veel moeite met de strenge regels uit de eerste lockdown, terwijl anderen net genoten van de rust. Leidinggevenden moesten hun eigen verwerkingsproces én dat van hun teamleden bewaken, terwijl iedereen zijn eigen tempo volgde. Geen evidente opdracht! De veerkracht in onze maatschappij was ongelofelijk, maar het blijft gissen naar de gevolgen op lange termijn …”
Ondertussen is het einde van de coronacrisis eindelijk in zicht, maar dat brengt ook nieuwe vraagstukken met zich mee. Kunnen organisaties de terugkeer naar kantoor nu al voorbereiden?
Liesbeth: “Absoluut! Mijn advies is om een strategie te bepalen rond hybride werken. Voor welke activiteiten moeten medewerkers aanwezig zijn op kantoor? Wanneer zijn virtuele meetings aangewezen? Hoe kunnen teams gezamenlijk beslissingen nemen over hoe ze face-to-face of virtueel samenwerken? Als collega’s volledig op eigen houtje beslissen waar ze werken, trap je als organisatie in een gevaarlijke valkuil. Er kan structurele ongelijkheid ontstaan, waarbij de ene groep het home office verkiest, terwijl de andere helft de dag liever op kantoor doorbrengt. Zo creëer je een negatieve wij-zij-dynamiek.”
“Door proactief de lijnen uit te zetten van je thuiswerkbeleid, krijgen werknemers de nodige autonomie, maar binnen het kader van de organisatie.”
Je sprak ook al uitgebreid over het mentaal welzijn, dat het zwaar te verduren kreeg. Hoe kan men hierop inspelen bij een terugkeer naar kantoor?
Liesbeth: “Tijdens de eerste weken moeten leidinggevenden voorrang geven aan het menselijke en emotionele aspect. Dat doe je door een warm welkom te organiseren voor je medewerkers, bijvoorbeeld met een gezellige brunch. Ik zeg altijd: “Mijlpalen dienen om slingers aan op te hangen.” De terugkeer naar kantoor is een gebeurtenis die gevierd mag worden, dus maak er iets symbolisch van. Maar voorzie ook tijd in je agenda voor een-op-een gesprekken. Sommige collega’s staan te trappelen om terug te keren, terwijl anderen hun twijfels hebben. Besteed aandacht aan de individuele noden!”
Werk aan de winkel voor leidinggevenden dus. Kan de HR-afdeling hen hierin ondersteunen?
Liesbeth: “Goeie vraag, want natuurlijk ligt de verantwoordelijkheid niet uitsluitend bij zaakvoerders of managers. Hr-teams kunnen inspelen op de nieuwe uitdagingen, leermogelijkheden aanreiken en de vaardigheden van hun leidinggevenden versterken. Zijn er leiderschapstrajecten lopende binnen je organisatie? Bouw voldoende ruimte in voor nieuwe thema’s. Hybride teams managen, werken op afstand bevorderen … Een andere mogelijkheid is om intervisiemomenten in te plannen, zodat je ervaringen kan uitwisselen en leren van elkaar.”
Over vaardigheden gesproken: welke eigenschappen heeft een future proof leider nodig? Is dit veranderd door de coronacrisis?
Liesbeth: “Volgens mij blijven de verwachtingen hetzelfde. Voor de pandemie leefden we ook in een complexe en onvoorspelbare wereld, maar het virus heeft dit enorm uitvergroot. Als leidinggevende moet je richting geven, beslissingen nemen en een visie bepalen. Die essentie blijft! Ook teamspirit en verbondenheid waren altijd al sleutelfactoren.”
“Corona heeft wél aangetoond dat we beter focussen op het ‘wat’, niet op het ‘hoe’. Leidinggevenden moeten ontwikkelingsprocessen faciliteren, waardoor hun medewerkers optimaal kunnen werken en presteren.”
Heel nuttige en concrete tips! Obelisk is gespecialiseerd in leiderschapsontwikkeling. Hoe kunnen jullie bedrijven hierin bijstaan?
Liesbeth: “Wij tekenen trajecten uit, die leidinggevenden versterken in hun vaardigheden. Die kunnen bestaan uit verschillende onderdelen: oefeningen, intervisies, coaching momenten … Heeft de organisatie al een duidelijk beeld van leiderschap? Dan begeleiden wij hen in de verdere ontwikkeling met gerichte opleidingen. Maar we staan ook paraat voor bedrijven die volop zoekende zijn. Met doeltreffende workshops helpen we hen om hun leiderschapsvisie vorm te geven. Meedenkend en mensgericht!”
Als afsluiter: wat is jouw ultieme tip om organisaties vlotjes het postcorona tijdperk binnen te loodsen?
Liesbeth: “Durf experimenteren! Het is verleidelijk om maandenlang te sparren over de toekomst van je bedrijf, maar er zijn altijd onzekere factoren. Laat je daardoor niet tegenhouden, maar hak knopen door met de info die je vandaag hebt. Durf actie ondernemen, stel nieuwe doelen en stuur regelmatig bij. Fouten maken, is niet meer dan menselijk en onderdeel van het groeiproces.”
Na deze inspirerende woorden zet Liesbeth zich schrap voor haar volgende meeting. Eén ding is zeker: leidinggeven na corona biedt allerlei opportuniteiten om je bedrijf te doen groeien en het groepsgevoel aan te wakkeren. Hulp nodig? De leiderschapstrajecten van Obelisk zetten je stevig op weg.
